تاثیرحافظ بر ادبیات و فرهنگ غربی

خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی عارف و شاعر پارسی زبان در سال 1310 در شهر شیراز به دنیا آمد.  او یکی از تأثیرگذارترین شاعران زمان خود بود. در قرن هجدهم و نوزدهم اشعار او به زبان های اروپایی ترجمه شد و نام او به نحوی به محافل ادبی غرب رسید. مهم ترین ویژگی سبک حافظ پراکندگی موضوع و مستقل بودن آیات است که همچنان مورد بحث حافظ پژوهان است.

حافظ پژوهان فرهنگ غربی

.در ادامه مقاله تاثیر حافظ بر ادبیات و فرهنگ غربی با ماهمراه باشید تا غزلیات حافظ را از دید فرهنگ غربی بررسی کنیم :

آلمان و حافظ

یوهان ولفگانگ فون گوته (1749-1832)، مشهورترین شاعر ادبیات آلمانی، عمیقاً به ادبیات شرق و بالاتر از همه، اشعار حافظ علاقه مند بود که علاقه او را به ادبیات فارسی بیش از پیش برانگیخت. اولین انگیزه گوته در تقلید از حافظ چارچوبی برای سرودن اشعار عاشقانه بود اما بعدها جنبه های عرفانی اشعار حافظ او را به خود جذب کرد. تأثیر حافظ غزلیات (مجموعه اشعار/غزلیات او) بر گوته چنان عمیق بود که وی مجموعه اشعار خود را به تقلید از حافظ سرود و آن را «دیوان غربی شرقی» نامید.

آمریکا و حافظ

رالف والدو امرسون (1803-1882)، فیلسوف و شاعر بزرگ آمریکایی نیز در میان شاعران ایرانی مجذوب سعدی و حافظ بود. امرسون با خواندن دیوان غربی- شرقی گوته با اندیشه حافظ آشنا شد. از نظر امرسون، حافظ به شاعری کامل تبدیل شد که او را «شاعر برای شاعران» نامید. او چهارده سال را صرف خواندن اشعار حافظ کرد. امرسون برای شناخت روح شعر حافظ در ادبیات انگلیسی ابتدا «کمان» را به انگلیسی ترجمه کرد و آن را «از شعر فارسی حافظ» نامید. او بنیانگذار استعلایی گرایی بود، نهضتی فلسفی که در آن زمان مبتنی بر معنویت و روشنفکری بود. او به طور گسترده ای تحت حمایت اندیشه های حافظ بود. امرسون تمرین کننده اصلی این جنبش بود.

انگلستان و حافظ

• ویلیام جونز (1746-1794)، مستشرق انگلیسی، اولین مترجم برخی از غزل های حافظ به انگلیسی بود. اگرچه ترجمه جونز از اشعار حافظ بسیار شیوا بود و مورد تحسین بسیاری از منتقدان ادبی بود. او در ترجمه اش که دارای ذوق و سبک شعر انگلیسی است، از ایده های اصلی اشعار منحرف شده بود.
• جان ریچاردسون (1740-1795) ویراستار اولین فرهنگ لغت فارسی-عربی-انگلیسی بود. او یکی از اعضای کمپانی هند شرقی بود که شیفته ادبیات شرق بود و به عنوان نویسنده و سردبیر ادواری کار می کرد. او در سال 1774 تعدادی از غزل های حافظ را ترجمه کرد. او نیز مانند جونز به چهره‌های بلاغی اشعار وفادار نبود و مفاهیم حافظ را با درک خود از اشعار منتقل کرد و با ذوق و سبک شعر انگلیسی درآمیخت.

فرانسه و حافظ

• ویلیام جونز اولین انگلیسی بود که برخی از غزل های حافظ را به انگلیسی ترجمه کرد. سیزده غزل حافظ را نیز به فرانسوی ترجمه کرد.
• ویکتور هوگو (1802-1885) عمیقاً تحت تأثیر شاعران فارسی زبان به ویژه سعدی، حافظ و فردوسی قرار گرفت. هوگو با خواندن دیوان غرب شرقی گوته از اشعار حافظ الهام گرفت. او «شرقی‌ها» خود را با الهام از اندیشه‌های سعدی و حافظ سروده است.
• ژان لاهور (۱۹۰۹-۱۸۴۰) یکی از شاعران نمادگرای فرانسوی بود که حافظ را از طریق ترجمه می شناخت و در مجموعه اشعار خود با عنوان «پندار» از حافظ الهام گرفت.
• آندره ژید (۱۹۵۱-۱۸۶۹ از طریق گوته با حافظ آشنا شد و در پیشگفتار کتاب معروف خود به نام میوه‌های زمین، بیتی از شعر حافظ را آورده است.